دسترسی ها

رشتکده، اصلاح قیمت تعرفه‌های برق و تشویق مشترکان پرمصرف به رعایت ضرورت‌های اصلاح الگوی مصرف با ایجاد انگیزه‌های بالا، موضوعی است که در طول سال‌های اخیر نه‌تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها مورد توجه ویژه قرار گرفته است.

از آنجا که فصل تابستان و گرمای هوا و فعالیت گسترده سامانه‌های پرمصرف سرمایشی بار سنگینی را به شبکه برق تحمیل کرده است و در نهایت هم موجب بر هم خوردن تعادل در تولید و مصرف برق می‌شود، مشوق‌های انگیزشی یکی از مهم‌ترین اقدامات دولتمردان بوده که هم رعایت عدالت را به همراه داشته و هم موجب کاهش شدت مصرف می‌شود.

در سالی که مقام معظم رهبری بر رشد تولید تأکید فرموده‌اند، پایداری برق برای صنایع و بخش کشاورزی در کنار تداوم برق‌رسانی به بخش خانگی و روشنایی منازل، محل‌های کسب و کارگاه‌های تولیدی یک ضرورت غیرقابل انکار است.

امروزه سیاست‌های تعرفه‌گذاری در قالب مدل‌های مختلف می‌تواند زمینه اصلاح الگوی مصرف را فراهم کرده است و مشترکان پرمصرف را به رعایت الگوی مصرف ترغیب کند، در غیر این صورت باید منتظر ماند تا کشور برای جبران ناترازی اقدام به وارد کردن برق کند، در صورتی که می‌توان با اعمال سیاست‌های بهتر انگیزشی هم بار هزینه‌های سنگین را از دوش مشترکان برداشت و هم موجبات جبران عدم تعادل در تولید و مصرف شد.

در حال حاضر مصرف برق در ایران ۶ برابر میانگین جهانی، یعنی حدود هفت برابر ترکیه، ۵.۳ برابر آلمان با آن صنایع عظیم، ۱.۹ برابر ژاپن و حتّی ۱.۵ برابر کشو کوچک عمان است.

در بسیاری از کشورها، تعرفه برق مشترکان پرمصرف خانگی با اختلاف بسیار زیاد نسبت به سایر مشترکان تعیین می‌شود؛ این اختلاف در زمان اوج مصرف بیشتر هم می‌شود. از سوی دیگر مشترکانی که بتوانند مصرف خود را پایین نگه دارند یا آن را کاهش دهند نیز از مشوق‌هایی بهره‌مند می‌شوند.

در برخی از کشورها هم برای مشترکان پرمصرف قیمت‌های تمام شده در نظر گرفته شده و این خود عامل مهمی است که پرمصرف‌ها رعایت سایر مشترکان برق را به واسطه پرداخت مضاعف داشته باشند.

آنچه در اجرای برنامه‌های تشویقی انتظار می‌رود برنامه‌هایی است که بیشتر در جهت حمایت‌های دولت از مشترکان کم‌مصرف تهیه و تدوین شده و در نهایت موجبات حمایت از این قشر می‌شود.

در بررسی برخی از کشورها مثل ژاپن مشترکان به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق، ۱۸ سنت دلار پرداخت می‌کنند، این یعنی مشترکان، هزینه بیشتری را برای هر کیلووات ساعت برق مصرفی خود نسبت به مشترکان کم‌مصرف می‌پردازند.

به عبارت دیگر تعرفه برق مشترکان پرمصرف بیش از دو برابر بهای تمام شده تولید برق در این کشور و در مقایسه با ایران ۲۵ برابر تعرفه برق است.

این به آن معناست که نه تنها مشترکان پرمصرف، برق ارزان قیمت دریافت نمی‌کنند، بلکه بهایی بسیار بیشتر از تولید می‌پردازند که عاملی بازدارنده برای مصرف بی‌رویه برق تلقی شده و در عین حال به توسعه و اقتصاد صنعت برق کمک می‌کند.

شهروندان ایتالیایی به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق، ۱۵.۷ سنت به اضافه مالیات مربوطه را پرداخت می‌کنند، همچنین آلمان با قیمت ۱۵.۲۲ سنت و انگلستان با فروش هر کیلووات ساعت برق به قیمت ۱۴.۱۶ سنت بیشترین قیمت برق را در جهان دارند.

شهروندان کشور بلژیک، پرتغال و اسپانیا به ترتیب با پرداخت ۱۱.۱۷ سِنت، ۱۱.۰۵ سِنت و ۱۱.۰۴ سِنت به ازای هر کیلووات ساعت انرژی الکتریکی در جایگاه‌های بعدی قرار دارند، این در حالی است که در سال گذشته میلادی مشترکان صنعت برق در اسلواکی به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق ۹.۹ سِنت و در آمریکا ۹.۴۳ سِنت پرداخت کردند.

از سوی دیگر مصرف‌کنندگان برق در کشورهای فرانسه، آفریقای جنوبی، اتریش، لهستان، هلند، استرالیا و جمهوری چک نیز بین ۸ تا ۸.۹ سِنت به ازای هر کیلووات ساعت پرداخت می‌کنند و کشورهای کانادا با ۷.۲۳ سِنت، فنلاند با ۶.۴۲ سِنت و سوئد با ۵.۳۴ سِنت نیز در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

گرچه در ایران میانگین قیمت برق معادل ۲ سِنت به ازای هر کیلووات ساعت انرژی است اما بازهم می‌توان پارامترهایی را برای کاهش قیمت تمام شده برق لحاظ کرد.

با آغاز به کار دولت جدید، سیاست‌هایی در جهت کاهش مصرف انرژی به‌ویژه در حوزه برق تصویب شده که در تابستان امسال نیز شاهد اجرای آنها خواهیم بود. بر این اساس تکالیف مرتبط با اجرای طرح‌های تشویقی در بخش‌های خانگی، صنایع و کشاورزی نیز آغاز می‌شود.

پیش‌بینی می‌شود با اجرای برنامه‌های تشویقی تابستانی شاهد روند نزولی مصرف در تمامی تعرفه‌های مشمول پاداش مشترکان برق باشیم و تابستان امسال همچون سال قبل بدون اعمال خاموشی در بخش‌های خانگی و تجاری با موفقیت پشت سر بگذاریم و این صرفه‌جویی بتواند موتور محرکه‌ای برای به حرکت درآوردن چرخ‌های تولید متناسب با شعار سال حول محور رشد تولید باشد.